مصرف کافئین در کودکان چه عوارضی را بدنبال دارد؟

اگر شما اهل نوشیدن چای یا قهوه باشید، حتماً می دانید کافئین موجود در این نوشیدنی ها، دارای اثرات تحریک کننده ای همچون افزایش هوشیاری، انرژی و تمرکز است. در واقع، این خاصیت اصلی ترین عاملی است که سبب شده بزرگسالان از این نوشیدنی ها استفاده نمایند. اما اثرات کافئین در کودکان،می تواند برعکس باشد و به کاهش توانایی انجام برخی اعمال از قبیل توانایی های محاسباتی ، احتساب دقیق زمان و یا عدم هماهنگی بین عضلات بیانجامد.

معمولاً توصیه می شود در کودکان زیر ۱۲ سال از مصرف کافئین پرهیز و یا حداقل میزان آن محدود شود.

کافئین بسیارسریع جذب بدن کودکان می شود و سپس به دستگاه اعصاب مرکزی راه می یابد. در دوزهای پایین، کافئین سبب کاهش اشتها، افزایش ادرار، تحرک بیش از حد و بدخوابی می گردد. اگر به ازای هر۳/۱ کیلوگرم وزن بدن، ۵/۴ میلیگرم کافئین به کودک خورانده شود( هر۳۴۱ میلی لیتر قهوه، حداقل ۱۰۰ میلیگرم کافئین دارد) علائم مسمومیت خفیف مانند تهوع ، گرفتگی عضلات، تشنج و اضطراب بروز پیدا می کند. مسمومیت های شدیدتر می توانند به بیهوشی و افزایش و ناهماهنگی ضربان قلب منجر شوند.

البته میزان حساسیت هر کودک به کافئین متفاوت است. به عبارت دیگر، ممکن است دو کودک به یک میزان کافئین مصرف نمایند ، ولی یکی از آنها در مقابل عوارض ناشی از کافئین از خود مقاومت بیشتری نشان دهد.

برای کودکان ۱۲ ساله، مصرف روزانه یک یا دو بار چای، قهوه، کاکائوی داغ ، نوشیدنی های حاوی کولا و دیگر نوشیدنی های کافئین دار اشکال ندارد. ولی نباید فراموش کرد که چه کودکان و چه بزرگسالان، هنگام مصرف هر نوع نوشیدنی یا غذا باید به یکسری نکات نیز توجه نمایند.

تاثیر کافئین در کودکان

کافئین محرکی است که همان گونه که بر بزرگسالان تأثیر می گذارد بر کودکان نیز تأثیر می گذارد. کافئین دارویی است که بطور طبیعی در برگ ها و دانه های بسیاری از گیاهان تولید می شود. کافئین به صورت مصنوعی تهیه می شود و به بعضی از غذاها اضافه می شود. کافئین نوعی داروست زیرا محرک دستگاه عصبی مرکزی است. در دوز پائین، کافئین فرد را هوشیارتر و پرانرژی تر می کند.

مصرف کافئین در کودکان باعث :

دلهره و عصبی شدن
دل درد
سردرد
مشکل تمرکز
مشکل خواب
ضربان قلب بالا
فشار خون بالا

به خصوص در کودکان کم سن تر، لازم نیست کافئین زیاد باشد تا نشانه های فوق را مشاهده کنید.

دلایل محدود کردن کافئین در کودکان

دلایل دیگری که برای محدود کردن مصرف کافئین در کودکان می توان آورد عبارتند از:

کودکانی که ۳۵۵ میلی لیتر نوشیدنی شیرین در روز مصرف می کنند، احتمال اینکه اضافه وزن بیابند، ۶۰ درصد بیشتر است.

نه تنها نوشیدنی های کافئین دار کالری پوچ کمتری دارند (کالری پوچی به کالری ای گفته می شود که هیچ ماده مغذی ندارد)، بلکه کودکانی که این نوشیدنی ها مصرف می کنند، ویتامین ها و مواد معدنی لازم را از منابع سالم دریافت نمی کنند و در نتیجه ریسک کمبودهای غذایی در آنها بیشتر است. به ویژه کودکانی که نوشابه های گازدار زیادی می نوشند کلسیم لازم برای تقویت دندان ها و استخوان ها را که باید از شیر بگیرند، دریافت نمی کنند.

نوشیدنی های کافئین دار و شیرین منجر به پوسیدگی های دندان می شود که دلیل آن مقدار قند زیاد این نوشیدنی ها و فرسایش مینای دندان از اسیدیته ناشی از آنها است.

کافئین ادرارآور است و باعث می شود که بدن آب را دفع کند و در نتیجه بدنتان دچار کم آبی می شود. اینکه مقدار کافئین نوشیدنی ها برای کم آب شدن بدن کافی است یا خیر مشخص نیست. این بستگی دارد به اینکه فردی که آن را می نوشد به کافئین عادت دارد یا خیر و آن روز چقدر کافئین مصرف کرده است. برای احتیاط، بهتر است که از مصرف کافئین اضافی در آب و هوای گرم اجتناب کنید و مواظب باشید که فرزندتان در چنین آب و هوایی کافئین مصرف نکند.

توقف ناگهانی در مصرف کافئین باعث می شود که نشانه های ترک از جمله سردرد، درد عضله، افسردگی موقت و بدخلقی به سراغتان بیاید، به خصوص آنهایی که عادت دارند کافئین زیاد مصرف می کنند.

کافئین می تواند مشکلات قبلی و اختلالات عصبی را بدتر کند و بعضی از کودکان در واقع آگاه نیستند که کافئین چه ریسک هایی دارد.

غذاها و نوشیدنی های کافئین دار کدامند ؟

با آنکه کودکان بیشترین مقدار کافئین را از نوشیدنی های گازدار دریافت می کنند، ولی کافئین در قهوه، چای، شکلات و بستنی ها و ماست های با طعم قهوه نیز یافت می شود، مسکن ها و داروهای بدون نسخه نیز کافئین دارند.

در زیر منابع کافئین را مشاهده می کنید و می توانید آنها را با هم مقایسه کنید: