به هر گوشه این سرزمین که سفر کنید، نشانه هایی از معماری اسلامی خواهید دید. مساجد، تکیه ها و حسینیه ها و امامزاده ها همگی جزئی جدایی ناپذیر از معماری سنتی ایرانی است. به هر حال حتی در دنیای امروز هم یکی از اصلی ترین انگیزه های سفر را می توان زیارت و سفرهای زیارتی دانست. در هر گوشه این سرزمین نیز می توان بقاع متبرکه امامزادگانی را جستجو کرد که هر یک نشان دهنده عمق علاقه و عشق مردمان این سرزمین به آنان است.
تصور عمومی از امامزاده ها، گنبد و بارگاه عموما فیروزه ای رنگ و صحن آینه کاری شده است. در حوالی فیروزکوه، اما بنای امامزاده ای قرار دارد که شاید بتوان آن را عجیب ترین نمونه این بقاع متبرکه در ایران دانست؛ امامزاده ای که کل مساحت ساختمان آن حدود دو مترمربع و ارتفاعش نیز کمتر از دو متر است. در حقیقت این بقعه در کنار بقعه ای بزرگ تر قرار گرفته که بنای بزرگ تر متعلق به امامزاده ابراهیم رضا و بنای کوچک معروف به بقعه امامزاده قائم است. معماری سنتی ایران،مناطق مذهبی ایران،امامزاده ها
برای دیدن و زیارت این امامزادگان باید به فیروز کوه سفر کنید. آرامگاه متبرک این امامزادگان در ۴۱ کیلومتری فیروزکوه و در فاصله تقریبی ۱۲ کیلومتری بخش ارجمند در قبرستان روستای آسور واقع شده است.
بنای امامزاده ابراهیم رضا که ساختمان بزرگ تری دارد، هشت ضلعی است. با توجه به پایه بنا به این نتیجه می رسیم که مصالح به کار رفته در بنا لاشه سنگ و ملاط ساروج است. قسمت بیرونی بنا با سیمان سفید پوشیده شده و دارای یک گنبد مخروطی هشت ضلعی دو پوش است که از بیرون مخروطی و از داخل حالت مقعر دارد و پوشش روی گنبد هم فلزی است.
فضای داخلی بنا از گچ پوشیده شده و کف آن نیز موزائیک کاری شده است. در دو ضلع شرق و جنوب دو پنجره نورگیر مشبک و در دیوار ها شش طاق نما مشاهده می شود. ضریح چوبی منبت کاری شده امامزاده در وسط اتاق مقبره قرار گرفته است.
در صفحه ۲۱۷ کتاب بقاع متبرکه استان تهران ذکر شده نسب این امامزاده به امام موسی کاظم(ع) می رسد و درباره بقعه آن چنین می نویسد:
«در نمای داخلی گنبد، در هر ضلع یک طاق نمای جناغی وجود دارد که دو طاقچه کوچک مستطیل شکل آن با پنجره های چوبی مشبک تزئین شده است. همین نمای بیرونی گنبد را طاق نمای جناعی، تزئین می کند…»
در کنار بقعه امامزاده ابراهیم رضا، بنای امامزاده قائم قرار دارد که می توان آن را کوچک ترین بقعه مذهبی ایران دانست.
بنای این بقعه شامل یک گنبد مخروطی است که روی یک ساقه استوانه ای قرار دارد. بنا از لاشه سنگ و ساروج ساخته شده و قسمت خارجی آن را سیمانکاری کرده اند. کف بنا موزائیک شده است. ورودی این بنا از طرف امامزاده ابراهیم رضاست.
قسمت داخلی پوشش گچ دارد و ضریح کوچک چوبی ساده در وسط آن قرار گرفته است. یک نورگیر در ضلع شمال غربی دیده می شود. گنبد بنا از خارج رک (مخروطی) و از داخل مقعر است.معماری سنتی ایران،مناطق مذهبی ایران،امامزاده ها
در تمامی زوایای داخلی و خارجی بنا، هیچ اثری از تزئینات و شواهدی مانند کتیبه و… دیده نمی شود. متاسفانه در مورد نسب و تاریخچه این امامزاده اطلاعاتی به دست نیاوردیم، اما اهالی محل اعتقاد دارند وی برادر امامزاده ابراهیم رضا است.
نویسنده محسن قاسمی
